Skurcz przetwórczy odgrywa istotne znaczenie w procesie wytłaczania.
Wartości skurczu są odmienne dla różnych rodzajów tworzyw. W powyższej tabeli zestawiono dane dla niektórych tworzyw w przypadku skurczu pierwotnego wzdłużnego. Większe wartości skurczu pierwotnego tworzyw termoplastycznych krystalicznych niż amorficznych wynikają ze znanego zjawiska gęstszego upakowania makrocząsteczek struktury krystalicznej, zachodzącego podczas procesu krystalizacji. Skurcz pierwotny zmniejszają i stabilizują napełniacze włókniste i w mniejszym stopniu proszkowe. Zjawisko skurczu wtórnego występuje przede wszystkim w przypadku tworzyw termoplastycznych krystalicznych, gdyż w nich zachodzą dalsze procesy przemian strukturalnych.
Efekt Barusa polega na pęcznieniu strugi uplastycznionego tworzywa polimerowego opuszczającego głowicę wytłaczarki. W wyniku występowania tego efektu pole przekroju poprzecznego wytłoczyny jest zatem większe od pola przekroju poprzecznego otworu dyszy wytłaczarskiej.
Jeżeli profile nie wykazują przekroju kołowego, to przekroje dyszy i wytłoczyny, ze względu na nierównomierne rozszerzanie się materiału, są najczęściej różne. Aby otrzymać kształt wytłoczyny zgodny z oczekiwanym, należy obliczeniowo lub empirycznie zmienić kształt ustnika tak, aby po procesie pęcznienia strugi uzyskać wymagany kształt profilu. Do eliminowania efektu Barusa w linii technologicznej służą urządzenia zwane kalibratorami.
Schematyczny wynik występowania efektu Barusa
