Formowanie to polega na wciągnięciu folii lub płyty z tworzywa sztucznego w negatywową formę (wklęsłą matrycę):
Schemat formowania próżniowego negatywowego:
a) przygotowanie do formowania i nagrzewanie, b) podłączenie do próżni i formowanie, 1- folia z tworzywa sztucznego, 2- forma negatywowa, 3- rama dociskająca folię do formy, 4- uszczelka (możliwa również praca bez uszczelki), 5- otwory łączące komorę formowania z "próżnią", 6- płyta grzewcza
Wadą tej metody jest pocienianie ścianek wyrobu wraz ze zwiększaniem głębokości formowania. Optymalny stosunek głębokości formowania (H) do średnicy (D) wynosi: H/D = 0,4. Możliwe jest jego nawet dwukrotne zwiększenie przez zastosowanie pochylenia ścianek:
Przykładowy rozkład grubości ścianek wyrobu jako wynik formowania negatywowego
Zmniejszenie efektu pocienienia można również uzyskać stosując tzw. ekranowanie, polegające na osłanianiu przed nagrzewaniem miejsc na folii, które w czasie formowania najbardziej ulegają wyciąganiu, lub stosując częściowe przytrzymywanie folii przez ramę dociskową ze sprężynami:
Formowanie negatywowe z częściowym przytrzymywaniem folii
Przy większych głębokościach formowania (H/D > 0,5) stosuje się dodatkowo rozciąganie mechaniczne folii po jej ogrzewaniu. Unowocześniona metoda formowania negatywowego z rozciąganiem folii polega na wykorzystaniu w procesie formowania gorącego, sprężonego powietrza (metoda "Air cushion control"). Schemat tej metody przedstawiają poniższe rysunki (w kółkach podane są czasy poszczególnych operacji w [s]).
Formowanie negatywowe z mechanicznym rozciąganiem folii:
1 - folia, 2 - stempel, 3 - forma
Formowanie negatywowe metodą "Air cushion control"
Odpowiednie pozycje na powyższym rysunku oznaczają:
A) przygotowanie do formowania i podgrzania folii,
B) otwarcie zaworu (5) i nadmuch gorącego powietrza pod ciśnieniem od 3 do 5 bar od strony formy negatywowej oraz stempla, który w tym czasie przesuwa się w dół,
C) i D) dalszy ruch stempla w dół z równoczesnym nadmuchem sprężonego powietrza (rozciąganie folii na poduszce powietrznej),
E) odłączenie nadmuchu, podłączenie do próżni (zaworem 6) w celu ostatecznego uformowania wyrobu, wycofanie się stempla.
