Proces nanoszenia zanurzeniowego polega na zanurzeniu przedmiotu w tworzywie będącym w stanie ciekłym lub plastycznym, odczekaniu określonego czasu, wynurzeniu przedmiotu i następnie zestaleniu bądź utwardzeniu tworzywa powłoki. W czasie przebywania przedmiotu w tworzywie przywiera ono adhezyjnie do uprzednio przygotowanej jego powierzchni oraz tworzy powłokę. Nanoszenie zanurzeniowe stosuje się w dużej mierze do wytwarzania powłok na elementach o dużych rozmiarach z PVC w postaci plastizolu. Plastizol PVC odznacza się małą adhezją do wielu materiałów, dlatego najpierw nanosi się między warstwę o dobrej adhezji zarówno do materiału przedmiotu, jak i plastizolu PVC, często również zanurzeniowo. Po wysuszeniu między warstwy przedmiot można przed procesem zanurzenia nagrzać, co przede wszystkim powiększa grubość powłoki formowanej wstępnie. Prędkość zanurzania wynosi 200 -1500 mm /min, wynurzania zaś 100-600 mm/min. Czas przebywania przedmiotu w plastizolu PVC wynosi około 15-60s. Powłoka formowana wstępnie charakteryzowana jest grubością i masą odniesioną do jednostki jej pola powierzchni. Aby otrzymać ostatecznie uformowaną powłokę, należy najpierw przeprowadzić żelowanie plastizolu PVC tworzącego powłokę uformowaną wstępnie. Żelowanie jest procesem fizycznym zachodzącym w układzie polimer PVC - plastyfikator, w temperaturze 180-190°C w czasie 30-60 min, obejmującym solwatacje - stopniowe przenikanie plastyfikatora w głąb cząstek polimeru i ich pęcznienie. Podczas ochładzania następuje ustalenie adhezji i zestalenie jednolitej powłoki.
Formowanie wstępne powłoki odbywa się za pomocą urządzeń składających się z:
- wanny napełnionej plastizolem PVC
- z wężownicy z wodą chłodzącą, gdyż nagrzane przedmioty przenoszą dużo ciepła do plastizolu
- mieszadła ślimakowego do utrzymania jednakowej lepkości plastizolu i do ułatwiania opróżniania wanny
- układu napędowego mieszadła
Duże zastosowanie znalazło nanoszenie zanurzeniowe do wytwarzania powłok na elementach elektronicznych. Traktowane jest ono w przemyśle elektronicznym jako jedna z metod hermetyzacji i odlewania. Specyficzne jest stosowanie nanoszenia zanurzeniowego do uszczelniania odlewów. Tworzywo w takim przypadku musi odznaczać się dostatecznie małą lepkością, aby mogło swobodnie wnikać w pory odlewu. Do uszczelniania zanurzeniowego stosuje się tworzywa, których podstawowym składnikiem są żywice epoksydowe, fenolowe, poliestrowe i silikony. Istota procesu polega na umieszczeniu odlewu w komorze urządzenia do uszczelniania i wypełnieniu komory ciekłym tworzywem, z zastosowaniem podwyższonego ciśnienia (uszczelnienie ciśnieniowe), obniżonego ciśnienia (uszczelnienie próżniowe) i wreszcie najpierw obniżonego ciśnienia i następnie podwyższonego ciśnienia (uszczelnianie próżniowo - ciśnieniowe). W czasie działania tworzywa na odlewie wnika ono w jego pory.
BIBLIOGRAFIA do ćwiczenia "Nanoszenie powłok z tworzyw sztucznych" :
[1] KOTNAROWSKA D., Powłoki ochronne, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 2007,
[2] KOTNAROWSKA D., WOJTYNIAK M., Metody badań jakości powłok ochronnych, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 2007,
[3] Praca zbiorowa pod red. TKACZYK S., Powłoki ochronne, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 1997,
[4] KOWALSKI Z., Powłoki z tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa 1973,
[5] HRYNIEWICZ T., Technologia powierzchni i powłok, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 2004.
